Mart ayında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinden faydalananlar, Nisan ayından itibaren emekli olmaya başladı. Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) 2023 istatistiklerine göre, yaşlılık aylığı alanların sayısı bir önceki yıla göre 2 milyon kişi artış göstererek 11,5 milyona ulaştı. Ölüm aylığı alanlarla birlikte toplam emekli sayısı, dosya bazında 13,1 milyondan 15,2 milyona, kişi bazında ise 13,9 milyondan 16 milyona çıktı.
Aktif sigortalı sayısı ise aynı dönemde 1 milyon kişi azalarak 26 milyon 344 binden 25 milyon 358 bin kişiye geriledi. Bu verilere göre aktif / pasif oranı 2,01’den 1,66’ya geriledi. Ancak, aktif çalışan sayısının içinde stajyer, çırak, kursiyer gibi prim ödemeyen kişiler de bulunuyor. Zorunlu sigortalı çalışan sayısı 2022’de 23 milyon 741 bin kişi iken 2023 yılında 1,7 milyon azalarak 23 milyon 21 bin kişiye geriledi.
Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, 2023 yılında EYT dolayısıyla bir yandan emekli sayısının artması bir yandan da sigortalı sayısının azalması SGK istatistiklerinde önemli değişiklikler yarattı. 2022 yılında sadece Zonguldak ve Sinop’ta emeklilerin sayısı aktif sigortalı sayısından daha fazla idi. 2023 yılında bu iki ile Balıkesir, Bartın ve Giresun illeri eklendi.
Bir emekli başına düşen aktif sigortalı sayısını gösteren aktif / pasif oranı 2022 yılına göre 2023 yılında Zonguldak’ta 0,98’den 0,84’e, Sinop’ta 0,96’dan 0,85’e, Balıkesir’de 1,11’den 0,99’a, Giresun’da 1,06’dan 0,93’e, Bartın’da ise 1,05’ten 0,93’e geriledi. Başka bir ifadeyle 2022 yılında Zonguldak’ta 100 emekliye 98 aktif sigortalı düşerken, 2023 yılında 84 emekli düştü.
Amasya, Artvin, Aydın, Burdur, Çanakkale, Çorum, Edirne, Kırklareli, Ordu, Rize, Yozgat ve Karabük illerinde ise aktif / pasif oranı 1,1 ile 1 arasında değişiyor. Bu iller de yakın zamanda emekli sayısı aktif sigortalı sayısının üzerine çıkmaya aday görünüyor.
EMEKLİ OLANLARIN ORTALAMA YAŞI 4 YIL AZALDI
2023 yılında yaşlılık aylığı bağlananların önemli kısmı 4/1-a’lılardan (SSK) oluşuyor. Bu statüde 1,9 milyon kişi emekli oldu.
2022 yılı içinde yaşlılık aylığı bağlanan kadın ve erkeklerin ortalama yaşı 53 iken, 2023 yılında yaşlılık aylığı bağlananların ortalama yaşı erkeklerde 49’a, kadınlarda 48’e düştü. Kadın ve erkeklerin ortalama yaşı ise 4 yıl azalarak 53’ten 49’a geriledi.
SGK’dan yaşlılık aylığı almakta olan SSK’lıların ortalama yaşı 2022 yılında erkeklerde 63, kadınlarda 62 ve toplamda 62 idi. 2023 yılında ise yaşlılık aylığı almakta olan SSK’lıların ortalama yaşı kadın ve erkeklerde 60’a düştü. Toplam ortalama yaş da 60’a geriledi.
Yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı 4/1-b’lilerde (BAĞ-KUR) 56’dan 51’e, 4/1-c’lilerde (Emekli Sandığı) ise 54’ten 52’ye geriledi.