Nöbetçi Eczaneler
Döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve yüksek enflasyon, Türkiye ile yurtdışı arasındaki fiyat dengesini değiştirirken, alışveriş eğilimlerini de büyük ölçüde etkiledi. 2024 yılında yurtdışı ile Türkiye arasındaki fiyat farkı yüzde 20’yi aşarken, Türk vatandaşları için yurtdışında alışveriş yapmak daha avantajlı hale geldi. Buna karşın, yabancı turistlerin Türkiye’de yaptığı harcamalar belirgin bir düşüş gösterdi.
TÜRKLERİN YURTDIŞI ALIŞVERİŞİ REKOR SEVİYEYE ULAŞTI
Vergisiz alışveriş (tax free) verilerine göre, 2024 yılında Türklerin yurtdışında yaptığı alışveriş hacmi yüzde 41 artarak 800 milyon Euro’ya yükseldi. Bu rakam, bugüne kadar kaydedilen en yüksek yurtdışı alışveriş hacmi olarak kayıtlara geçti. Öte yandan, yabancı turistlerin Türkiye’de gerçekleştirdiği tax free harcamaları ise yüzde 11 düşüşle 900 milyon Euro’dan 800 milyon Euro’ya geriledi.
TÜRKİYE, EURO BAZINDA YÜZDE 20 DAHA PAHALI
Ekonomim’in haberine göre Global Blue Türkiye Genel Müdürü Selim Seyhun, fiyat farkındaki değişimin 2022 itibarıyla başladığını belirtti. 2022 yılında yüksek döviz kuru avantajıyla Türkiye’de alışveriş yapan yabancıların oluşturduğu işlem hacmi 1 milyar Euro’yu bulurken, Türklerin yurtdışındaki harcamaları yalnızca 200 milyon Euro seviyesindeydi. Ancak, son dönemde kur artışının yavaşlaması ve enflasyonun yükselmesiyle birlikte fiyat farkı Türkiye’nin aleyhine döndü. Seyhun, Türkiye’deki perakendecilerin artan kira, ithalat vergileri, işçilik ve genel giderler nedeniyle fiyatlarını tutamadıklarını ve Euro bazında diğer ülkelere kıyasla yüzde 20 daha pahalı olduklarını ifade etti.
YABANCI ALIŞVERİŞLERİNDE BÜYÜK DÜŞÜŞ
2024’te Türkiye’de alışveriş yapan yabancı müşteri sayısı yüzde 31 azalırken, işlem hacmi yüzde 11, işlem adedi ise yüzde 36 düşüş gösterdi. Rusya’dan gelen turistlerin harcamaları yüzde 31, Suudi Arabistanlıların yüzde 29, Kazakistanlıların yüzde 37, Azerbaycanlıların ise yüzde 11 oranında azaldı. Buna karşılık, Suudi vatandaşlarının Avrupa’da yaptığı alışveriş yüzde 41 oranında arttı.
DÜNYADA ALIŞVERİŞ HARCAMALARI ARTARKEN, TÜRKİYE’DE DÜŞÜŞ YAŞANDI
Seyhun, Türkiye’nin aksine dünyada tax free alışveriş hacminin yüzde 15 büyüme kaydettiğini, özellikle Asya-Pasifik bölgesinde yüzde 67’lik bir artış yaşandığını belirtti. Fransa, İtalya, İspanya ve Almanya gibi ülkelerde tax free harcamalar artarken, Türkiye 2024 yılında küçülen tek pazar oldu.
TÜRKLERİN YURTDIŞI ALIŞVERİŞİNDE REKOR ARTIŞ
Türk vatandaşlarının yurtdışında yaptığı alışveriş son iki yılda yüzde 450, yalnızca 2024 yılında ise yüzde 41 oranında arttı. Yurtdışında tax free alışveriş yapan Türklerin sayısı son iki yılda yüzde 508, işlem adedi ise yüzde 598 yükseldi. 2024 yılı Ocak ayında, Türklerin yurtdışı alışveriş hacmi yüzde 91 artarken, yabancıların Türkiye’deki harcamaları yüzde 41 düştü.
ONLİNE ALIŞVERİŞTE DE TÜRKİYE ALEYHİNE DENGE DEĞİŞTİ
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, yabancıların Türkiye’de kredi kartı ile yaptığı alışverişin toplam harcamalara oranı 2022’de yüzde 6,9 iken 2023’te yüzde 5,2’ye, 2024 yılında ise yüzde 3,4’e geriledi. Buna karşılık, Türklerin yurtdışında kredi kartıyla gerçekleştirdiği harcamalar 84 milyar TL’den 417 milyar TL’ye çıktı. Online alışverişte de benzer bir tablo yaşanırken, Türkiye’nin bu alandaki açığı yalnızca 2024 yılında 59 milyar TL’yi buldu.
Ekonomik göstergeler ve döviz kurları, Türk tüketicilerin yurtdışında alışverişe yönelmesine neden olurken, Türkiye’deki yabancı alışveriş hacminin daha fazla düşmemesi için sektör temsilcileri yeni önlemler alınması gerektiğini vurguluyor.