BDDK, ikinci konutunu alacak olanlara yönelik kredi kısıtlaması getirdi. Tüketicilerin ikinci ev alımında şartlar değiştirildi. Peki kredi faizlerinde bir değişiklik yapıldı mı?
BDDK, konut kredilerinde uygulanacak kredi değer oranlarında değişikliğe gitti. Buna göre ilk konut alımlarında kredi değer oranlarında bir değişiklik olmayacak, ikinci ve sonrası alımda ise tüketicinin kendisinin, eşinin veya 18 yaş altındaki çocuklarının en az bir konutunun bulunması halinde konut kredi değer oranı yüzde 75 daraltılacak. 5 milyon TL değerindeki bir evi, ikinci tapulu evi olarak alacak olanlara evin değerinin yüzde 22,5’i kadar kredi kullandırılabilecek.
Finansal istikrar güçlendiriliyor, makro ihtiyati tedbirler birer birer alınmaya devam ediliyor. Yeni adım konut kredilerine yönelik oldu. İkinci evini almak isteyen tüketicilere kredi kısıtı geldi. Artık ikinci evini almak isteyenlerin, daha fazla peşinatı olması gerekecek.
Kararı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu duyurdu. Tüketiciler; kendisi, eşi veya 18 yaş altındaki çocuğu üzerine halihazırda bir ev varsa ikinci ev için daha az kredi kullanabilecek.
İLK KONUT ALIMLARINDA DEĞİŞİKLİK OLMAYACAK
Kredi miktarı eskiye göre yüzde 75 daha düşük olacak. İlk evini alanlar için ise kredi kısıtı uygulanmayacak. Karar kapsamında; 5 milyon liraya kadar olan sıfır konutların yüzde 22,5’ine kredi verilecek. Bu oran 5 ila 10 milyon lira arasındaki sıfır konutlar için yüzde 20 olacak.
İkinci ev alımında tercihini ikinci el konutlardan yana kullanan kişiler için de oranlar düşürüldü. Buna göre, 1 milyon liranın altındaki ikinci el konutların yüzde 22,5’ine kadar kredi alabilecek. 1 ila 2 milyon lira arasındaki ikinci el konutlarda ise yüzde 17,5’ine kredi alınabilecek.
Bankalara da risk ağırlığı düzenlemesi geldi. İkinci konut için kredi kullandıracak bankalarda risk ağırlığı yüksek olacak. Yüzde 150 olarak uygulanacak.
İSTİSNALAR SÖZ KONUSU
Köylerdeki ve 12.11.2012 tarihli ve 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında köy iken mahalleye dönüşen yerlerdeki konutların dikkate alınmamasına, ilgili il özel idarelerinden ve ilgili belediyelerden sahip olunan konutun söz konusu yerler ile aynı niteliğe sahip yerlerde olduğuna ilişkin resmi yazı alınması durumunda bu konutların da aynı kapsamda değerlendirilmesine ve birden fazla konutta hisseli tapu sahibi olanlar hariç herhangi bir konut tapusunda yüzde 50 ve daha az hissesi olanların dikkate alınmamasına karar verildi.
FAİZ ORANLARI KAÇ OLACAK?
Öte yandan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, geçtiğimiz günlerde konut arzını artırma konusunda çeşitli değerlendirmelerin yapıldığını belirterek “Birinci konut edinimini özellikle daha güçlü bir şekilde teşvik edecek mekanizmalar üzerinde durduk. Bu konuda Merkez Bankamızın da BDDK’yla çalışmaları var” demişti. Peki yeni konut kampanyasında faiz oranı ne olacak? İşte detaylar…
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Konut arzının son dönemde azalması yeni inşaat üretim ihtiyacını had safhaya çıkardı. Bu noktada ipotekli satışlarda çok ciddi bir daralma söz konusu. İpotekli satışların payı toplam konut satışları içerisinde yüzde 13’lere kadar geriledi.
Gerek konuta ulaşabilmeyi kolaylaştırmak gerekse de konut üreticisinin öngörülebilir bir üretim planlaması sağlamak açısından böyle bir kredi hükümet tarafından değerlendiriliyor.
‘DAİRE SAYISINDA YÜZDE 35 ARTIŞ VAR’
TÜİK ikinci çeyrek yapı ruhsat sayılarını da açıkladı. Yapı ruhsatı üzerinden yapıların yüz ölçümü yüzde 25 artarken, daire sayısında da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35 seviyesinde bir artış var.
Bu açıdan da değerlendirdiğimizde mevcutta üretim aşamasında olan ve üretilecek yapılar için de finansman modeline her zaman ihtiyaç var.
‘SATILIKLARDA FİYATLAR DURAĞANLAŞTI’
Şu an için konutlarda özellikle kira fiyatlarında yaşanan yüksek artışlar satılıklarda kendisini daha durağan bir fiyat aralığında bıraktı.
‘KİRALIK DAİRE ARZI NEREDEYSE YOK’
Bu nedenle birçok ilde kiralık daire arzının neredeyse olmadığını görüyoruz. Özellikle 28 Ağustos’taki üniversite kayıtlarının açılacak olması ile beraber yetersiz yurt kapasiteleri kiralık daire talebini bir nebze daha artıracaktır. Konut edinimini destekleyecek kredi ve finansman modellerine her zamankinden daha çok ihtiyacımız olacak.
FAİZ ORANI NE OLACAK?
Çok net olmamakla beraber şu anki piyasada beklentiler faiz oranlarının 1.20 seviyelerinde olmasıdır. Vade oranlarının ise 180 aylık daha uzun bir vade ile ödeme periyodunda olmasına ilişkindir.
İKİNCİ EL KONUTLARI DA KAPSAYACAK MI?
Bu çerçevede sıfır konutlarda yeterli bir arz olmadığı için kampanyanın ikinci el konutlar için de geçerli olmasını bekliyoruz. KKM hesaplarından gayrimenkule dönüşü ciddi anlamda planlamalıyız. Bankaların özel faiz oranı vermesinin yanı sıra bu hesapları konut almak için kullananlara özel faiz indirimleri de bizce yapılmalıdır.
‘BEKLENTİMİZ ÖNÜMÜZDEKİ AY HAYATA GEÇİRİLMESİ’
Bu sayede konut piyasası ve özellikle de gerek istihdam gerekse de birçok ürünün aslında ekonomimizi etkilemesi bakımından inşaat sektörünün hareketlenmesine çok büyük katkılar sunacaktır. Beklentimiz kredilerin önümüzdeki ay itibarıyla BDDK ve Merkez Bankası nezdinde yapılacak değerlendirmeler sonrasında hayata geçirilmesidir.
OCAK-TEMMUZ DÖNEMİNDE KONUT DIŞI GAYRİMENKUL SATIŞI 942 BİN 485 İLE REKOR KIRDI! ARSA VE TARLAYA YÜKSEK TALEBİN SEBEBİ NE?
Genel anlamda bunu şöyle değerlendirmek lazım. Konut satışlarında düşüş var ama insanlar gayrimenkul sektöründen vazgeçmiyorlar. Özellikle son dönemde arsa ve arazi piyasası gerçekten birçok ilde yoğun talep alıyor. Bu noktada birden fazla faktör etkili oldu.
Birincisi konut fiyatlarında yükselmeler sonrası insanların bütçelerine göre arsa ve araziler yatırımcıları bu noktaya yöneltti.
Pandemi sonrası müstakil yapılara ihtiyaçlar, deprem sonrası eski evlerinden ayrılamayan ancak alternatif bir güvenilir yaşam alanı arayanlar için arsa ve araziler alternatif oluşturuyor.
‘BAZI YERLERDE İMARLI BAZI YERLERDE ZEYTİNLİK TERCİH EDİLİYOR’
Bölgelere göre müşterilerin talepleri farklılık gösteriyor. Bazı bölgelerde arsa imarlı yerler tercih edilirken, bazı yerlerde zeytinlikler daha yoğun bir şekilde tercih ediliyor.
‘YÜKSEK PRİM POTANSİYELİ TAŞIYOR’
Ülkemizin birçok yerinde arsa ve arazilere önemli bir yönelme var diyebiliriz. İnsanların bütçelerine göre gayrimenkul almalarını sağlayacak bir yatırım alternatifidir. Son dönemde gerçekten konuttan sonra hala yüksek oranda prim yapma potansiyelini de taşımaya devam ediyor.
ARSA VE ARAZİ ALACAKLAR DİKKAT!
Alırken dikkat edilmesi gereken birçok husus var. Özellikle hisseli yer alımları, kooperatiften pay satışları, şirket hisseleri gibi hisse satışları çok daha uzak durulması gereken gayrimenkul yatırım modelleridir.
Bunlar dışında gayrimenkulü dijitalleştirebilmemiz, bunları tokenize edebilmemiz gerekiyor. Bu tarlalar için önümüzdeki dönemlerde bazı düzenlemeler konuşuluyor. Tarımsal alanların boş kalmamasına yönelik tedbirler de var.
‘EMLAK DANIŞMANLARINDAN FİKİR ALINMALI’
Gayrimenkul yatırımında özellikle arsa ve arazide emlak danışmanlarından mutlaka fikir alınmalı, doğru yatırım alternatifleri üzerine yoğunlaşılması gerekiyor diyebiliriz.
YÜKSEK TALEP DEVAM EDER Mİ?
Eğer konutlarda kredi ile ilgili özel bir kampanya yakın zamanda çıkmazsa arsa ve araziye talep devam edecektir. Kış aylarında yani üçüncü çeyrek ortaları, ilk çeyrek ortalarına kadar arsa ve arazilere talep yavaşlayacaktır. Çünkü insanlar bu yerleri görmek isteyeceklerdir.
‘KAMPANYA GELİRSE KONUTA YÖNELEBİLİRLER’
Konutta kampanya gelirse insanlar ihtiyaçları çerçevesinde konuta yönelebilirler. Enflasyonun olduğu bir ekonomide aslında insanlar için önemli unsurlardan bir tanesi paranın değerini koruyabilmesidir. Böylece en azından bu noktada zararlarını minimize edebileceklerdir.
Bu bazen KKM olurken, bazen altın ya da döviz olabiliyor. Bir diğer alternatif de sermaye piyasaları ve gayrimenkul piyasalarıdır. Gayrimenkul piyasalarında fiyat artışı olduğundan arsa ve arazilere bu dönemde talep yoğun diyebiliriz.”