Sosyal güvenlik mevzuatımıza göre emeklilik için bazı şartlar bulunuyor. Emeklilik için en önemli şartlardan olan prim ödeme yasalarımıza göre çalışmadan isteğe bağlı sigorta ile de tamamlanabiliyor.
Faruk Erdem’in yazısına göre; 18 yaşını dolduran her Türk vatandaşı, isteğe bağlı sigorta primi ödeyerek emeklilik için ilk adımı atmış oluyor. Burada gençler için de bir hak var. Gençler bu sayede hem sosyal güvenceye kavuşmuş hem de emeklilik hakkı kazanmış olacaklar.
İsteğe bağlı sigortaya kim başvurabilir?
Türkiye’de ikâmet edenler ile ülkemizde ikâmet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerdeki Türk vatandaşlarından; zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmayan, ay içerisinde 30 günden az çalışan ya da tam gün çalışmayanlar, emekli olmayanlar, 18 yaşını dolduranlar başvurabilir.
Nereye ve nasıl başvurulmalı?
İlk defa isteğe bağlı sigortalı olmak isteyenlerin örneğin Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan “İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi” ile ikametgâhlarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüklerine/ sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları gerekiyor.
Ne kadar prim ödenmesi gerekiyor?
İsteğe bağlı sigorta primi prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen prime esas aylık kazancın yüzde 32’sidir. Bunun yüzde 20’si malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si genel sağlık sigortası primidir. 2025 yılı için aylık en az ödeme 8.321 TL’dir.
Nasıl sona eriyor?
İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden, aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden, ölen sigortalının ölüm tarihinden itibaren sona eriyor.
Prim ödeme aksarsa ne olur?
İsteğe bağlı sigortalı 12 ay geçmedikçe diğer aylara ait primlerini gecikme zammı ile ödeyebilir.
Nasıl emekli olunur?
Sadece isteğe bağlı sigorta ödeyenlerin en az 5.400 gün (15 yıl) prime ihtiyaçları bulunuyor. Daha önce çalışması olanlar ise eksik kalan primlerini yine isteğe bağlı sigorta ile tamamlayabilirler.
Evde çalışan sigorta yaptırabilir mi?
Evde küçük işler yaparak para kazanan gençler ve ev kadınları esnaf muafiyet belgesi alarak primlerini yatırıp hem sağlıktan yararlanırken hem de emeklilik imkânına kavuşacak. Bunun için öncelikle SGK’ya giderek bir dilekçe vermek yeterli olacak. Primler en düşük brüt asgari ücrete göre ödenecek. 2025 yılı için ödenecek aylık tutar 8 bin 321 lira 76 kuruş olacak.
Bakıcı, temizlikçi gibi ev işlerinde çalışanlar da sigortalı olabilir mi?
Bakıcı, temizlikçi gibi ev işlerinde aynı işverenin yanında ayda 10 günden az çalışanlar da primini kendi ödeyebiliyor. Emekli olmak isteyenlerin bu kapsamda ödeyeceği aylık prim tutarı yeni asgari ücretle birlikte 8 bin 451 lira 79 kuruş oldu. Eksik günlerini bu şekilde 30 güne tamamlayanların primleri 4/1-a (SSK) kapsamında sayılıyor. Ev işlerinde 10 günden fazla çalışanlar için ise primlerini işverenleri yani çalıştıkları ev sahipleri ödüyor. Bu günler de çalışan tarafından 30 güne tamamlanabiliyor.
10 AY İŞ 15 BİN TL HARÇLIK
İstihdam projesinde hangi yenilikler var?Ev kadınları ile üniversite öğrencileri ve engellilere yarı zamanlı iş imkânı sağlanacak.
Gençler hangi alanlarda çalışacak?
Sosyal hizmetler, kütüphane, eğitim gibi alanlarda çalışabilecek. Çalışma saatleri okulla çakışmayacak ve en fazla 10 ay sürecek.
Ne kadar ücret ödenecek?
İlk etapta 60 bin genç yararlanacak ve sayı giderek artacak. Gençlere aylık 15 bin lira ücret ödenecek.
Ev kadınları nasıl çalışacak?
Ev kadınları ya da çocuk sahibi olduğu için işten ayrılmış kadınlara yarı zamanlı evden çalışma olanağı sağlanacak.