TCMB kredi kartı harcama eğilimlerini analiz etti. Kredi kartı harcamalarında yaşanan artışın sebepleri değerlendirildi. Merkez Bankası’na göre 2015 yılından günümüze kredi kartıyla yapılan harcamalar reel bazda 2 kat artarken, banka kartlarıyla yapılan harcamalar yaklaşık 3 kat artış gösterdi.
Merkez Bankası ekonomistleri bireysel kredi kartı ve banka kartı harcamalarında son yıllarda hızlı büyümenin borçlanma eğilimindeki yükselişten değil, yüksek enflasyon nedeniyle nakit taşıma maliyetinin artışı ile kart kullanımının getirdiği kolaylıklardan kaynaklandığını belirtti.
Kartlı harcamalarda yaşanan artışa karşın geçtiğimiz dönemde kredi kartı nakit avans faizi ve taksit sayılarında sınırlama getirilirken, kredi kartı faiz oranları yükseltilmişti. Elektronik gibi bazı sektörlerde de kredi kartı harcamaları tek çekim yapılıyor.
KARTA YÖNELİMİN 4 BÜYÜK NEDENİ!
Öte yandan 2025-2027 dönemini içeren Orta Vadeli Program’da kredi kartı limitlerine bir düzenleme getirileceği dile getirildi. Peki kredi kartlarına ilişkin limit sınırlaması gelir mi? İlerleyen süreçte faiz oranlarının gerilemesi kredi kartı kullanım tercihlerini değiştirir mi? Şu anda kredi kartı faiz oranları ne durumda?
Konuyla ilgili merak edilenleri değerlendiren Yeminli Mali Müşavir Ahmet Kurtuluş şu ifadeleri kullandı:
“Kredi kartı kullanımına yönelik artışın nedenlerine baktığımızda kart kullanım alanlarının artması, taksit olanağının söz konusu olması, nakit taşımanın risklerinin yanı sıra kredi kartlarının kolay kredi olarak düşünülmesiyle birlikte tüketicilerin finansman ihtiyaçlarını bu yöntemle karşılaması gibi birçok faktörü bir arada değerlendirebiliriz.
BU YIL FAİZLERİN ARTMASI, NAKİT ÇEKİME TAKSİT SINIRLAMASI GİBİ DÜZENLEMELERLE KARTLI HARCALAMALAR FRENLENDİ Mİ?
Atılan adımlar kredi kartı harcamalarının azaltılması için atılan adımlardı, ancak bunun piyasada karşılığının sınırlı olduğunu görüyoruz. Kredi kartı harcamalarında istenilen kısıtlamaya gidilmemesindeki en büyük iki etken yüksek enflasyon beklentisi ve finansman yetersizliğidir. Bu iki etkeni biraz açarsak tüketicilerdeki enflasyon beklentisi harcamaları öne almalarına neden oluyor. Finansman açığı için konuşmak gerekirse özellikle son tüketiciler tarafında kredi kartı en önemli ödeme aracına dönmüş durumda. Gelirleri yetersiz olan son tüketiciler taksit imkanından yararlanıyor, limitleri kullanarak nakit açıklarını kapatmaya çalışıyorlar.
TCMB FAİZ İNDİRİMİ KREDİ KARTI KULLANIM ALIŞKANLIKLARINI DEĞİŞTİRİR Mİ?
Faiz indirimi mevduat faizlerinde etkili olabileceği gibi kredi ve kredi kartı faizlerinde de etkili olacaktır. Faiz indirimi belli oranlarda tüm bankacılık ürünlerine yansıyacaktır. Yapılacak faiz indirimleri düşük miktarlarda indirimlere yol açacağından etkisi sınırlı olacaktır. Enflasyon beklentisinin düşük seyretmesi sağlanabilirse, son tüketicilerin kredi kartı alışkanlıkları değiştirilirse bir etki söz konusu olabilir.
LİMİT DETAYINA DİKKAT: HARCAMALARDA AZALMA SÖZ KONUSU OLACAK
Öte yandan kredi kartı limitleriyle ilgili bir düzenleme yapılması gerekiyor. Halihazırda yürürlükte olan düzenlemeye göre kişinin kredi kartı limitlerinin gelirin 4 katını aşmaması gerekirken, bankaların buna uymadığını görüyoruz. Bu konuda sıkı bir takip söz konusu olduğunda kredi kartı harcamalarında bir azalma söz konusu olacaktır.
FAİZ İNDİRİMİ KREDİ KARTI FAİZLERİNİ DÜŞÜRÜR MÜ?
Faiz indirimi mevduat faizlerinde etkili olacağı gibi kredi ve kredi kartı faizlerinde de etkili olacaktır. Faiz indirimi belli oranda tüm bankacılık ürünlerine yansıyacaktır. Ancak yapılacak faiz indirimleri düşük miktarlarda olacağından bu kredi kartı faizlerini sınırlı oranda etkiyecektir. Yine de faiz indirimlerinin kredi kartı faizlerini düşürebileceğini söyleyebiliriz.
KREDİ KARTI FAİZ ORANLARI NE KADAR OLDU?
Alışveriş ve nakit faiz aylık yüzde 4.25 iken, gecikme faiz oranı yüzde 4.55’e kadar yükselmektedir.
YENİ OVP’DE KREDİ KARTI LİMİTLERİNE DÜZENLEME GELECEĞİ SÖYLENDİ. LİMİT SINIRLAMASI NASIL OLACAK?
Kredi kartı kullanım alışkanlıklarının sınırlandırılması için atılacak en önemli adım limit sınırlandırılmasıdır. Halihazırdaki düzenlemenin yeterli olduğu kanaatindeyiz. Ancak sıkı bir denetim söz konusu olmadığından bankalar limit kuralına özen göstermiyorlar. Halihazırdaki düzenlemeye göre kredi kartı limitleri kişinin gelirinin 4 katını aşamaz. Ancak uygulamada her banka kendi tanımladığı limiti kişinin gelirinin 4 katına göre belirliyor. Bu durum birçok bankada kredi kartı sahibi olanların gelirinin çok daha üzerinde kart limitlerine sahip olmalarına yol açıyor.
Peki kredi kartı limit sınırlaması nasıl olacak? Halihazırdaki limit kuralının uygulanmasının denetlenmesi tüm sorunları kökten çözecektir.”