Dar gelirliye konut kampanyasında detaylar netleşmeye başlıyor. Faiz oranı ne olacak? Kimler yararlanabilecek? Vatandaşın avantajı ne olacak?
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın dar ve orta gelirlilere yönelik kredi çalışması başlatıldığını duyurmasının ardından konut alacak kişiler için bir bekleyiş başlamış oldu.
Bu açıklamalara baktığımızda özellikle kredi tarafında belli kısıtlamalara gidileceği ve bu kısıtlamalar çerçevesinde belli sektörlerde kredilerin daraltılacağına ilişkin sinyaller gelmişti. Özellikle ilk ev alanlara değil de ikinci ev alanlara konut kredileri ağustos sonu itibarıyla kısıtlanmıştı. Düzenleme ilk defa konut sahibi olacaklar tarafından beklenir hale gelmişti.
Kredi kartları, bireysel kredi, taşıt kredileri, ikinci konut kredilerinde de bankalar üzerinden kredi verme iştahının kesilmesiyle, kredi büyümesinin istenmediğini görüyoruz.
‘KONUT KREDİ HACMİ DÜŞTÜ’
BDDK tarafında kredi hacminde önemli bir düşüş başladı. Seviye 443 milyar 461 milyon TL’ye kadar geriledi. Burada kredilerin kısıldığı önemli bir çerçeve var.
Merkez Bankası tarafından açıklanan konut fiyat endeksine baktığımızda son 1 yılda artışlar yüzde 21.9 seviyesine kadar geriledi. Artan inşaat maliyetleri nedeniyle de konutlardaki inşaat maliyetindeki artış devam ediyor. Özellikle ocak ayından itibaren asgari ücrete getirilecek zam ve diğer düzenlemeler artışları kısa dönemde azaltamayacak gibi duruyor.
Sektörde krediye erişim probleminin yanı sıra usta ve çalışacak işçi bulunamaması, deprem bölgesinde olan mevcut yoğunluk nedeniyle makine, teçhizat ve ekipmanlarla alakalı bazı sıkıntılar olduğunu görüyoruz.
Bu krediler çerçevesinde piyasa beklentisi ilk defa konut alacak kişilere bir kredi verme işleminin açılmasıdır. Bu piyasayı ciddi anlamda kilitlemiş durumda. İnsanlar hala bir beklenti taşıyor. Böyle bir kredi verilmeyecekse de Cumhurbaşkanı tarafından net bir açıklama ile bunun ifade edilmesi gerektiği kanaatindeyiz.
Hazine ve Maliye Bakanı’nın ilk kez konut alacaklara yönelik kredilerdeki sınırlamanın kaldırılmasına yönelik bazı açıklamaları olabilir.
‘KREDİ DÜZENLEMESİNDE EK ŞARTLAR GELEBİLİR’
Bir düzenleme gelirse de eğer detaylarında belli bir süre o ilde ikamet etme, adına kayıtlı bir taşınmaz olmama, taşınmazın eşi ve 18 yaş altındaki çocuklara ait olmaması, herhangi bir dairedeki hisse oranını yüzde 50’dan fazla olmaması, belli bir süre konutu satmama gibi ek şartlar gündeme gelebilir.
ŞU ANDA ÖZEL BANKALARDA KONUT KREDİSİ FAİZİ NE KADAR?
Şu anda özel bankalarda konut kredisi faiz oranlarının 2.85 ile 3.25 bandında değiştiğini söyleyebiliriz.
‘YÜZDE 3 FAİZ ORANI İLE 1 MİLYON TL’LİK BİR KREDİNİN AYLIK ÖDEMESİ 30 BİN 800 TL’
Piyasada aylık yüzde 3 üzerinden bir kişi 1 milyon TL kredi çekmek istese yaklaşık 30 bin 800 TL seviyesinde aylık ödemesi oluyor. Yıllık maliyeti yüzde 42’yi buluyor. 1 milyon TL için yaklaşık 3 milyon 700 bin TL seviyesinde geri ödeme yapması gerekiyor.
‘YÜZDE 1.50 ORANINDA FAİZLE VATANDAŞ 12 BİN TL DAHA AZ ÖDER’
Örnek vermek gerekirse yüzde 50’ye yakın bir kredi indirimi verilmiş olsa 1.50 faizle kredi verilebilse bu kişi aylık 30 bin 800 TL yerine 18 bin TL seviyesinde taksitler ödeyebilecektir. Bu açıdan baktığımızda 12 bin TL aylık ödemede avantaj oluyor ve toplam ödemede 2 milyon 160 bin TL seviyelerine kadar gerilemiş oluyor.
YÜZDE 3 FAİZ ÜZERİNDEN 2 MİLYON TL KREDİ ÇEKİLDİĞİNDE AYLIK ÖDEMESİ NE KADAR?
Yüzde 3 faiz oranı ile 120 av vadeli 2 milyon TL kredi kullandırılmak istense bu durumda aylık taksit tutarı 61.779 bin TL’yi buluyor. Yüzde 1.50’den kredi kullandırılmak istense bu durumda aylık tutar 36 bin TL civarına düşüyor.
‘KKM HESAPLARINI BOZDURANA TEŞVİK VERİLEBİLİR’
KKM hesaplarında vade bozduranlara da bir teşvik edici unsur olarak değerlendirilmesinin faydalı olacağı kanaatimiz var. Yani peşinat kısmını KKM’den bozduran ve ilk defa ev alacaklara da böyle bir kredi imkanı sağlanabilir diye değerlendiriyoruz.
VADE SINIRI 120 AY!
Vade açısından şu anda 120 ay vade konutlar için uygulanan sınırdır. Faizlerin yüksek olduğunda aslında bu kadar uzun vadeli borçlanmak avantaj olmuyor. Belki vadeler 15 yıla kadar yani 180 aya kadar uzatılabilir ama tüketiciler tarafından tercih edilmediğini görüyoruz.”